Wat is sociale mediageletterdheid en waarom is het belangrijk?

Author avatar

Carolanne Bamford-Beattie

|

Hoe kinderen te leren slim online te blijven.

Of we het nu leuk vinden of niet, sociale media zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Sociale mediaplatforms zoals Facebook, Twitter, Instagram, TikTok en Snapchat hebben een revolutie teweeggebracht in de manier waarop we communiceren, informatie delen en contact maken met anderen. Hoewel sociale media veel voordelen hebben, brengen ze ook potentiële risico’s met zich mee, vooral voor kinderen. Socialemediageletterdheid is daarom essentieel om kinderen veilig en verantwoord door het complexe digitale landschap te laten navigeren.

Wat is socialemediageletterdheid?

Soms voelt het alsof kinderen meer geletterd zijn op sociale media dan volwassenen, maar geletterdheid op sociale media verwijst niet alleen naar weten hoe je Snapchat en Instagram moet gebruiken, maar ook naar hoe je deze platforms positief en zonder schade kunt gebruiken. Het gaat om het begrijpen van de nuances van sociale mediaplatforms, zoals privacy-instellingen, etiquette en de gevolgen van online gedrag.

Socialemediageletterdheid gaat niet alleen over weten hoe je socialemediaplatforms moet gebruiken, maar ook over het ontwikkelen van de juiste kritische denkvaardigheden om de informatie die je online vindt goed te kunnen beoordelen.

Een van de belangrijkste redenen waarom socialemediageletterdheid cruciaal is voor kinderen, is om hen te helpen de potentiële risico’s van de online wereld te vermijden. Cyberpesten, sexting en online roofdieren behoren allemaal tot de grootste zorgen van volwassenen als het gaat om het gebruik van sociale media door hun kinderen.

Kinderen die niet vaardig zijn op het gebied van sociale media zijn kwetsbaar voor deze risico’s, die aanzienlijke emotionele en psychologische gevolgen kunnen hebben. Cyberpesten kan angst, depressie en zelfs angst veroorzaken zelfmoord, terwijl sexting kan leiden tot vernedering en schaamte. Online roofdieren kunnen kinderen uitbuiten en hun persoonlijke informatie gebruiken voor snode doeleinden, waaronder identiteitsdiefstal en fraude.

Goed ontwikkeld begrip van sociale media helpt kinderen ook om verantwoordelijkheid te nemen digitale burgers. Digitaal burgerschap verwijst naar het verantwoorde gebruik van technologie om met anderen en de wereld om ons heen om te gaan. Het gaat om het begrijpen van de impact van ons online gedrag op onszelf, anderen en de samenleving als geheel. Socialemediageletterdheid stelt kinderen in staat om socialemediaplatforms te gebruiken om hun ideeën te delen, met anderen in contact te komen en op een positieve en constructieve manier deel te nemen aan online gemeenschappen.

Kinderen die sociale media geletterd zijn, zijn beter uitgerust om door het complexe digitale landschap te navigeren en weloverwogen beslissingen te nemen over hun online gedrag. Ze begrijpen eerder het belang van privacy-instellingen, de gevolgen van het online delen van persoonlijke informatie en de impact van hun online gedrag op zichzelf en anderen. Socialemediageletterdheid helpt kinderen ook bij het ontwikkelen van kritische denkvaardigheden om online informatie en media kritisch te evalueren.

Welke social media vaardigheden hebben kinderen nodig?

Sociale media gaan nergens heen, en naarmate ons dagelijks leven er meer op wordt belast, is het belangrijk dat kinderen vaardigheden op het gebied van sociale media ontwikkelen om veilig en verantwoord door het digitale landschap te navigeren. Hier zijn enkele vaardigheden op het gebied van sociale media die kinderen zouden moeten hebben:

  1. Privacy instellingen: Kinderen moeten weten hoe ze de privacy-instellingen op hun sociale media-accounts kunnen aanpassen. Ze moeten weten welke informatie ze delen en met wie. Het is belangrijk om kinderen uit te leggen dat alles wat ze online plaatsen, mogelijk door iedereen kan worden gezien, ook door vreemden.
     
  2. Online-etiquette: Kinderen moeten de online etiquette begrijpen en op de juiste manier communiceren op sociale media. Dit omvat respect hebben voor anderen, de juiste taal en grammatica gebruiken en beledigende of denigrerende opmerkingen vermijden.
     
  3. Verantwoord delen:Kinderen moeten weten hoe ze inhoud op verantwoorde wijze kunnen delen op sociale media. Ze moeten de gevolgen begrijpen van het delen van ongepaste of aanstootgevende inhoud en zich bewust zijn van de potentiële risico’s die verbonden zijn aan het online delen van persoonlijke informatie.

  4. Kritisch denken:Kinderen moeten kritische denkvaardigheden ontwikkelen om de authenticiteit en geloofwaardigheid van online informatie te beoordelen. Ze moeten weten hoe ze informatie op feiten kunnen controleren voordat ze deze op sociale media delen. Je kunt kinderen van alle leeftijden aanmoedigen om hun kritisch denkvermogen aan te scherpen door open vragen te stellen zoals ‘waarom denk je dat?’, ‘wat zou er gebeuren als?’ en ‘kunnen we nog iets anders proberen?’.

  5. Digitaal burgerschap: Kinderen moeten het concept begrijpen digitaal burgerschap en de impact van hun online gedrag op zichzelf en anderen. Ze moeten zich bewust zijn van de potentiële risico’s die gepaard gaan met het gebruik van sociale media, zoals cyberpesten en online roofdieren.

  6. Tijdsbeheer:Kinderen moeten weten hoe ze hun tijd op sociale media kunnen indelen en moeten voorkomen dat ze te veel tijd online doorbrengen. Kidslox kan ouders en verzorgers hierin ondersteunen door tijdslimieten in te stellen, schadelijke sites te blokkeren en hun activiteiten te monitoren.

  7. Ongewenst gedrag melden: Kinderen moeten weten hoe ze ongepast gedrag op sociale media kunnen melden, zoals cyberpesten of intimidatie. Ze moeten zich op hun gemak voelen om met een vertrouwde volwassene te praten en het gedrag te melden aan het socialemediaplatform.

Hoe kan ik mijn kind helpen een betere sociale mediageletterdheid te ontwikkelen?

Het ontwikkelen van een goed begrip van sociale media vereist een gezamenlijke inspanning van ouders, opvoeders en met de kinderen zelf. Als ouders kunnen we een essentiële rol spelen bij het bevorderen van geletterdheid op sociale media door verantwoord online gedrag te modelleren, open te zijn over de potentiële risico’s en voordelen van sociale media met onze kinderen, en duidelijke regels vast te stellen en grenzen voor hun gebruik van sociale media.

Scholen en onderwijzers moeten ook geletterdheid op het gebied van sociale media opnemen in het curriculum, zodat kinderen de kennis en vaardigheden krijgen die nodig zijn om effectief door het digitale landschap te navigeren.

Kinderen spelen zelf ook een actieve rol bij het ontwikkelen van socialemediageletterdheid. Naarmate ze ouder worden en hun ervaringen online uitbreiden, leren ze, zoeken ze advies in bij vertrouwde volwassenen en denken ze na over de impact van hun online gedrag op zichzelf en anderen. Door een actieve rol te spelen bij het ontwikkelen van socialemediageletterdheid, kunnen kinderen verantwoordelijke digitale burgers worden die socialemediaplatforms effectief en verantwoord kunnen gebruiken.